Kısmi yaşlılık aylığıyla emeklilik / Tahsin Sınav

Yaşlı sigortalılarımızın sosyal sigorta primi ödenme yetersizliği nedeniyle normal şartlarda yaşlılık aylığını hak edebilecek durumdan oldukça uzak olmaları, yani sosyal sigorta primi ödeme veya ödenme yetersizliğini giderebilecek güçte olmamaları hali için yasakoyucu tarafından tanınmış bir haktır, kısmi yaşlılık aylığıyla emeklilik. Evvelce de pek çok defa konu hakkında sorulan soruları cevaplamak ya da hak ediliş şartlarını anlatmak amacıyla yazılar yazdığımız bir konu bu. Ve bilhassa çalışma hayatındaki kayıtdışı istihdamdan mağdur olan sigortalılar için de bir çıkış kapısı, kısmi yaşlılık aylığıyla emeklilik. Ve 4447 sayılı Yasa ile halen mülga 506 sayılı SSK'na getirilmiş olan kademeli emekliliğinin önemli bir rüknü olan bu uygulama, yaşlı ve primi yetersiz sigortalılarımıza emekli aylığı kazandıran bir mekanizma olmayı sürdürüyor. Şimdi aşağıdaki sorular bağlamında konuyu inceleyelim.

Askerliğimi borçlanırsam erken emekli olabilir miyim?

Mahfuz BEDİR: Değerli hocam, toplum olarak eksik ve yanlış bilgilerin çok olduğu ve bilgi edinilmesi güç bir alanda bizleri bilgilendiriyor, aydınlatıyorsunuz. Doğum tarihim, 03.03.1959. SSK sigorta başlama tarihim, 03.07.1978. Daha sonra askere gittim. Askerliğimi 1978 yılında 20 ay olarak yaptım. Şu anda toplam gün sayım: 1600. Halen çalışıyorum. Bu şartlar da kısmi yaşlılık aylığıyla kaç yaşında ve kaç günle ne zaman emekli olurum? Askerliğimi borçlanırsam erken emekli olabilir miyim?

C: Okuyucumun verdiği bilgilere göre, SGK'ndan kısmî yaşlılık aylığını talep edebilmesi için birlikte yerine getirilmesi gerekli üç temel şart itibariyle durumunun analiz edilmesi gerekmektedir. İlk şart, 15 yıllık sigortalılık süresinin yerine getirilmesi. Sigortalılık başlangıcı, 03.07.1978 olduğundan, okuyucumun bu yönden bir sorunu bulunmamaktadır. İkinci şart olan en az 3600 prim ödeme gününü doldurabilmesi için 3600 – 1600 = 2000 prim ödeme günü eksiği vardır. Eğer okuyucum 20 aylık askerlik süresinin tamamını borçlanıp öderse, 20*30 = 600 prim ödeme günü daha kazanmış olacak ve prim ödeme günündeki eksiklik, 2000 – 600 = 1400 prim ödeme gününe düşecektir. Halen çalıştığına göre, bu 1400 günü de 4/a zorunlu sigortalığına tabi çalışmasıyla -3 yıl 10 ay 20 gün- tamamlamalıdır. Üçüncü şart ise erkeklerde 55 yaşın doldurulmasıdır. Okuyucum, 55 yaşını 03.03.2014 tarihinde yani (03.03.2014 – 01.02.2011 =) 3 yıl 1 ay 2 gün sonra tamamlayabilecektir. Bu durumda sözkonusu 3 temel şartın yerine getirilmesi, 24.05.2014 tarihi sonrasında gerçekleşebileceği için, okuyucum 60 yaşında, yani 2019 yılında SGK'ndan kısmî yaşlılık aylığını isteyebilecektir.

İŞKUR Açıklaması

Okuyucularımdan Cüneyt ÇAKMAK hakkında 17.01.2011 tarihli Yeni Şafak'ta yazdığım "Bir İş Arama Hikâyesi" başlıklı yazıma ilişkin olarak Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) İstihdam Dairesi Başkanı Faruk ŞAHİN tarafından Eskişehir İl Müdürlüğümüzce yapılan işlemler hakkında gönderilen açıklamanın özeti aşağıda sunulmuştur:

"09.08.2009 tarih ve 27314 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve 01.09.2009 tarihinde yürürlüğe giren "Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" gereği, terörle mücadelede üstün başarılarından dolayı komutanlarınca takdire layık görülen yedek subay, erbaş ve erler, Türkiye İş Kurumu'na öncelikli olarak kayıt yaptırabilmektedir.

Mevzuat gereği, terörle mücadele amacıyla yürütülen operasyonlarda emsallerine göre üstün başarı gösterenlerden Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarına bağlı birliklerde görev yapanların asgari Tugay Komutanlıklarınca, Jandarma Genel Komutanlığına bağlı birliklerde görev yapanların asgari Alay Komutanlıklarınca düzenlenen "Üstün Başarı Belgesi", "Takdir Belgesi" ile belgelemeleri gerekmektedir.

Belgelerin geçerli olabilmesi için Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarına bağlı birliklerde görev yapan yedek subay, erbaş ve erler için asgari Tugay Komutanlıklarınca düzenlenmeleri ve Tugay Komutanı, Tugay Komutanı Vekili veya Kurmay Başkanı tarafından imzalanmış olması, Jandarma Genel Komutanlığına bağlı birliklerde görev yapan yedek subay, erbaş ve erler için düzenlenen belgelerin asgari Alay Komutanlıklarınca düzenlenmesi ve Alay Komutanınca imzalanması gerekmektedir. Yetkili Komutanlıklardan alınan ve yetkili kişilerce imzalanan "Üstün Başarı Belgesi", "Takdir Belgesi" ile kayıt yaptırmaları gerekmektedir. Ast birliklerce düzenlenen ya da daha sonra Tugay ya da Alay Komutanınca onaylanan belgeler kabul edilmemekte, ayrıca söz konusu belgede terörle mücadele amacıyla yürütülen operasyonlarda üstün başarı gösterdiği vurgulanmış olması gerekmektedir. (...) Köşe yazınızdan 2000 yılında terhis olduğu ve ast birlikçe düzenlenen belgeyi aradan 10 yıl geçtikten sonra 2010 yılında Tugay Komutanına onaylattığını belirmektedir. Cüneyt ÇAKMAK'ın elinde yukarıda belirtilen öncelikli belgelerinden herhangi biri var ise İstihdam Dairesi Başkanlığına göndermesi halinde incelenerek mevzuat doğrultusunda işlemleri yapılacaktır."

Türkiye İş Kurumu yetkililerine açıklamaları için teşekkür ediyorum.

Kıdem tazminatımı işverenden istesem alabilir miyim?

Ergün YÜKSEL: Tahsin Bey, Merhaba. 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün prim şartını yerine getirenler ile ilgili yazınızı okudum Bizi bilgilendirdiğiniz için teşekkür ederim. Ancak kafama takılan bir kaç nokta var.

* 15 yıllık süre ve 3600 günün aynı işyerinde doldurulmuş olması mı gerekir?

* "Yaş dışında diğer şartları yerine getirenler" derken emekliliği için önünde sadece yaş engeli olanlar mı bu kanundan yararlanıyor?

Kendimden örnek verirsem 19 yıllık sigorta sürem ve 4500 gün ile (bildiğim kadarı ile 5450 gün ve 53 yaş ile emekli olabiliyorum) bugün kıdem tazminatımı işverenden istesem alabilir miyim? Yoksa bunun için 5450 günün dolacağı tarihi mi beklemem gerekiyor?

C: Okuyucum, 19 yıllık sigorta süresi ve 4500 prim ödeme günüyle bugün kıdem tazminatını işvereninden istese alabilir. Ancak bu hususun SGK'ndan kıdem tazminatı talebi ve ödenmesi amacıyla belgelenmesi gerekmektedir. Bunun dışında bir şart öngörülmemiştir, kıdem tazminatı hak edişi ve talebi için. Okuyucumun 5450 prim ödeme günün dolacağı tarihi beklemesi gerekmemektedir.

(Kaynak: Yeni Şafak | 31.01.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.