Torba yasa ve denetim / İsmail Kökbulut

TBMM gündeminde birçok düzenlemeyi içerdiği için torba yasa diye tabir edilen tasarı var.

Tasarı uzun zamandan beri beklenen kamu alacaklarının yapılanması, matrah artırımı ve stok bildirimi gibi birçok hususu içermekte. Tasarının tamamı incelendiği zaman sanki geçmişte işletmelerin yapmış olduğu hataların belli bir bedel karşılığında üzerine sünger çekiliyor. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan tasarıyı ilk kez kamuoyu ile paylaşırken (Kurban Bayramı arifesi idi !) matrah artırımı ve diğer düzenlemeleri yaptıktan sonra mükelleflerin daha sık denetleneceği haberini vermişti.

Mizanlar Maliye'ye bildirilecek

İlgili kanun henüz çıkmadı ancak denetim ile ilgili yönetmelikler 31.12.2010 tarihli Resmi Gazete'de yayınlandı. Ayrıca daha da önemli sayılabilecek Kesin Mizan Bilgilerinin Elektronik Ortamda Alınmasına İlişkin Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ Taslağı Gelir İdaresi Başkanlığı internet sayfasında yayınlandı. Tebliğ taslağına göre gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükelleflerden bilanço esasına göre defter tutanlar mizan bildirimini de elektronik ortamda vermek zorunda kalacaklar. Bu kapsamda bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerin tamamına yakın bir kısmı yıl sonunda kesinleşen ve gelir tablosu ile bilanço hesaplarının temeli olan mizanı Gelir İdaresi'ne bildirmek zorundalar.

Mizan üzerinden inceleme

İşletmeler, 2010 ve takip eden yıllar itibarıyla gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerini verme sürelerinde aynı zamanda ilgili yılın mizanlarını da bildirmeleri gerekecek. Peki mizan ne işe yarayacak?

Vergi incelemesine tabi tutulmuş mükellefler bilir, vergi incelemesine başlandığı zaman vergi inceleme elemanı ilk önce işletmenin ilgili dönem mizanını ister. Mizan belli kriterlere göre ilgili yılın faaliyetlerin özeti gibidir. Cari hesaplardan, kasa ve bankalara, stoklardan, alım ve satıma kadar her türlü işlemin detayını görebilirsiniz. Bu kadar bilgiye ne gerek var zaten gelir tablosu ve bilançoyu beyanname ekinde veriyoruz diyebilirsiniz. Gelir idaresinin bilgi işlem sistemi şu anda tahmin ediyoruz ülkemizde en iyi işleyen sistemlerden biri. Hatta alanında birçok gelişmiş ülke örneklerinin önünde olduğunu söyleyebiliriz. Sisteme yüklenen bilgiler birçok analiz ve çapraz kontrol geçtikten sonra riskli olabilecek durumları ortaya çıkarıyor. Bu işlemlerin milyonlarca kişi ve kuruma ait bilgilerden oluştuğu düşünülürse sistemin büyüklüğü daha kolay anlaşılır.

Yine konumuza dönersek kesin mizan bilgilerinin alınması ile gelir tablosu ve bilançoların düzgün hazırlanıp hazırlanmadığının kontrolü mümkün olacak. Yine aynı mükellef için birçok kaynaktan sağlanmış olan bilgilerin bu defa daha detaylı bir şekilde analize tabi tutulacak. Kısaca bu bilgiler ile mükelleflerin haberi olmadan önemli ölçüde vergi incelemesinin bir kısmı yapılmış olacak.

2010 ve sonrası

Önümüzdeki günlerde vergi kayıp ve kaçağının önüne geçmek amacıyla Maliye Bakanlığı'nın birçok tedbir alacağı anlaşılıyor. Henüz kanunlaşmasa da kanunlaşmasına kesin gözüyle bakılan matrah artımı ve diğer düzenlemeler ile geçmişe sünger çektikten sonra vergi denetimlerinin daha da artacağı belli. Bu konuda mükelleflerin daha dikkatli ve özenli olmalarında fayda var.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 03.01.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.