Reformdan sonra ölenler için askerlik borçlanması yok / Ali Tezel

1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı SS ve GSS Kanunu ile vefat edenlerin geride kalan dul ve yetimlerine aylık bağlanabilmesi amacıyla 900 güne tamamlamak için borçlanma yapma hakları kaldırıldı bu ise Anayasa’ya aykırı….Bu sebeple de ortada kalıp dul ve yetim aylığı alamayacaksınız dava etmeniz de fayda var…

Ali bey, eşim 1.3.2010 günü vefat etti SSK’da 801 günü var ve biz askerliği ödeyip, 900 günü tamamlayarak dul ve yetim aylığı almak istedik ama SGK borçlanma yapamayacağımızı söyledi ve bize dul-yetim aylığı vermedi. Bu konuda ne yapabiliriz? Asiye Şıracı

Asiye hanım, eşiniz 1 Ekim 2008 günü öncesinde vefat etseydi var olan 801 günü 99 günlük askerlik borçlanması yaparak kendinize dul aylığı, çocuklarınıza da yetim aylığı bağlatma hakkınız vardı. Ancak, sistem 1 Ekim 2008 günü değiştirildi ve bu tarihten sonra vefat edenlerin geride bıraktığı dul ve yetimlerine aylık için askerlik veya yurtdışı veyahutta başka türlü borçlanıp 900 günü tamamlama hakları ellerinden alındı.

Yeni Kanun’un 32 inci maddesine göre;
“En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,” olanların geride kalanlarına dul-yetim aylığı verilmektedir.

Madde içinde yer alan, “her türlü borçlanma süreleri hariç” ibaresi 1 Ekim 2008 günü getirilmiştir.

Askerlik zorunlu, borçlanmak parayla idi
Her Türk vatandaşı yaşı ve şartları geldiğinde askerlik hizmeti yapmakla mükelleftir. İşi olanın işini, işyeri olan işyerini kapatıp, üretici olmaya son verip askerlik süresinde tüketici olmaya başlar. Askerlik süresince sosyal güvenliği de olmadığından geride bıraktığı eşi, çocuğu, ana-babası da sağlık hakkında eşi, babası, oğlu üzerinden faydalanamaz. Askerlik bitince de devlet askerde olduğun süreci sosyal güvenliğine saydırmak istiyorsan her askerlik ayı için en az 244 en fazla da 1582 lira arasında para ödemen gerek demektedir. Bu ise bana göre haksızlıktır. Mesela, 18 ay askerlik yapan birisi bu süreyi satın almak istediğinde en az 4392 lira en fazla da 28476 arasında bir parayı hem de 1 ay içinde SGK’ya ödemek zorunda.

Şimdi vefat edenlere askerlik borçlanmasını yasakladılar
Vatandaşları daha geç emekli etmek ve daha az emekli aylığı vermek için Akparti Hükümeti tarafından çıkartılan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 1 Ekim 2008 gününden sonra vefat edenlerin geride kalanlarına dul ve yetim aylığı vermemek için askerlik borçlanması yapmalarını yasakladılar. Bu nedenle de siz var olan 801 günü 900 güne tamamlamak için eşinizin askerlik yaptığı süreyi borçlanıp-ödeyemeyeceksiniz ve dul ve yetim aylığı da alamayacaksınız.

Dava edin ve Anayasa Mahkemesine götürün
Hem askerliği zorunlu yapıp, hem de 1 Ekim 2008 gününden sonra ölenlerin yakınlarına 900 günü tamamlamak için askerlik borçlanması yapma hakkı verilmemesi Anayasa’ya aykırıdır. Bu sebeple şimdi SGK’ya yazıyla askerlik borçlanması ve sonrasında dul-yetim aylığı bağlanması için dilekçe verin. SGK bu talebinizi reddedince de hemen gidip İş Mahkemesinde dava edin ve konuyu hakimin Anayasa Mahkemesine taşımasını isteyin. Davanız 3-5 yıl sürebilir ama sonunda kazanır ve birikmiş tüm dul-yetim aylıklarınızı da toptan alırsınız.

Ablan ve yeğenlerin için 348 gün askerlik ödeyin
Ali bey, eniştem 8 Temmuz 2010 da vefat etti. 93-95 yılları arası 665 gün Bağ-Kur hizmeti var. vefatından önceki günlerde 20 hazirandan 8 temmuza kadar da sigorta hizmeti var. 2001 Şubat ayından beri bir limited şirkette ortak ve şirket halen faal durumda. 95-97 yılları arasında askerliğini yapmış. Biz ekim 2008’den vefat tarihine kadar borçlanmak istedik ve askerliği de eklediğimizde 1800 günü geçiyordu. SGK’dan bir memur ise şirket ortağı olarak başladığı günden bu zamana kadar 9 yıllık surenin ödenmesi gerektiğini söyledi. Arada 15 bin lira farkediyor. Yukarıdaki bilgiler ışığında ne tavsiye edersiniz? İki çocuğu var. Fatih Özberk

Fatih bey, eniştenizin geride kalanlarına dul ve yetim aylığı bağlatabilmeniz için gün sayısının 1800 günün üzerinde olması gerekir. Bağ-Kur’da primi ödenmiş 665 günü var. 2001 yılında vefatına kadar da şirket ortağı olduğundan 2001-2010 arasında birikmiş Bağ-Kur borcu var ama 5510 sayılı Kanun’un geçici 17 inci maddesine göre 2001 yılı Şubat ayı ile 30.04.2008 arasındaki 5 yılı aşan süredeki borçları yasal olarak silinmiş durumda. Bağ-Kur bu sürenin borcunu silmemiş ise dilekçe verin silsinler. Bu sebeple, eniştenizin Bağ-Kur’a sadece 01.05.2008 ile 08.07.2010 arasındaki süre için (787 günlük) Bağ-Kur borcu var. Öyleyse Bağ-Kur borcunu ödediğinizde toplamda 1452 günü olacak. 1800 günden eksik kalan süreyi (348 günü) ise askerlik borçlanması yaparak tamamlayabilirsiniz. Zira, 1 Ekim 2008 gününden sonra vefat edenlerin 1800 güne tamamlamak için askerlik borçlanması yapma hakkı var.

Kısa Okur Cevapları
Nursel Özuzcan-Kartal- Bir süre memur olarak çalışıp, sonra SSK’dan emekli olmuşsunuz. Memuriyet için alamadığınız ikramiyeniz için 18 Haziran 2010 günü bu köşeden yayınlanan yazı ekindeki dilekçe örneğini veya kendinizin yazacağı dilekçeyi, SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Dairesi Başkanlığı Bakanlıklar-Ankara adresine gönderin, red yazısı gelirse de İdare Mahkemesinde SGK’yı dava edin, ikramiyenizi alırsınız. Emekli aylığınıza yansıtılmadığını düşündüğünüz zamlar için ise SGK Sigortalı Emeklilik Dairesi Başkanlığı Sıhhiye-Ankara adresine dilekçe gönderin.

Ahmet Dönmez-Burdur Cezaevi-Ahmet bey, 23 yıllık memuriyetten sonra cezaevine düşmüşsünüz geçmiş olsun. Şimdi, 25 yıldan eksik kalan 3 yılı isteğe bağlı Bağ-Kur’lu olarak SGK’ya ödeyebilirsiniz bunun için SGK’ya dilekçe yazmanız yeterlidir. Ödemeleri de en düşükten (250 liradan) yapın, zira alacağınız emekli aylığına etkisi olmayacak. Ancak, sakın isteğe bağlıya 3 yıl, 5 aydan çok ödemeyin, öderseniz Bağ-Kur’dan emekli olursunuz. 23 yıl olduğuna göre sanırım 1987 başlangıçlısınız doğruysa 50 yaşında da (1986 başlangıçlıysanız 49 yaşında) memur olarak emekli olma hakkınız var. Emekli olunca size ikramiye ödemeyecekler ama dava ederseniz ikramiyenizi de alabilirsiniz.

(Kaynak: Habertürk | 06.08.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.