Çalınan malın vergisi! / İsmail Kökbulut

Çalınan malın vergisi olur mu demeyin. Maalesef var. Malınız çalındıysa öncelikle KDV'sini ödemek durumundasınız.

Ayrıca çalınan malın değerini gider kaydedemiyorsunuz.

Malım çalındı zarar ettim. Dolayısıyla malın bedelini gider yazmalıyım. Ayrıca malımı satmadığım halde neden KDV'sini ödeyeyim seslerini duyar gibiyim.

Fakat vergi kanunları bu sese kulak vermiyor. Durumu somutlaştırmak için yaşanmış bir örnek olay verelim.

(X) Otomotiv Ltd. Şti. 10.000 TL bedelle satmak üzere otomobil yedek parçası satın aldı ve %18 oranında, yani 1.800 TL KDV'yi ödeyip indirim konusu yaptı. Bir hafta sonra bu yedek parçaların bulunduğu depo soyuldu ve bu yedek parçaların hepsi çalındı.

Böyle bir durumda akla makul gelen, bu şirketin 10.000 TL zarara uğradığı, dolayısıyla bu tutarı gider kaydetmesi gerektiği olsa gerek. Fakat durum tam tersi. Şimdi bu firmanın yapması gerekenlere bakalım.

1- 10.000 TL'lik zarar gider kaydedilemeyecek

Neden mi? Vergi kanunları işletmeler için bazı genel nitelikte giderlerin kazançtan düşülmesine izin veriyor. Aynı zamanda bazı özel harcamaların da gider kaydedilebilmesi için özel maddeler içeriyor. Genel giderler Gelir Vergisi Kanunu'nun 40/1'inci maddesinde düzenleniyor. Bu maddeye göre, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili giderler kazançtan indirilebiliyor. Fakat çalınan malların bedeli bu madde kapsamında değerlendirilmiyor. Sebebi de çalınma olayının ticari faaliyet çerçevesinde olağan bir olay olarak kabul edilmemesi.

Vergi kanunları, çalınan veya kaybolan emtianın, Vergi Usul Kanunu'nun 278'inci maddesi kapsamında, kıymeti düşen emtia olarak değerlenmesine ve zararın bu şekilde emsal bedelle değerleme yapılmak suretiyle giderleştirilmesine de izin vermiyor.

Netice itibarıyla (X) Ltd. Şti. çalınan malların bedeli olan 10.000 TL'yi kazancından düşemeyecek.

2- Çalınan malın KDV'sini ödenecek

Evet, vergi kanunları malını çaldırandan KDV alıyor! Herhangi bir satış olmadığı halde neden KDV ödensin sorusu hemen akla gelebilir. Sorunun cevabı ise vergi kanunlarının çalınan malları "zayi olan mal" olarak nitelendirmesinde saklı. KDV Kanunu'nun 30/c maddesine göre zayi olan mallara ait Katma Değer Vergisi indirim konusu yapılamıyor. İndirim konusu yapılamamanın sonucu da çalınan mal alınırken ödenen ve indirim konusu yapılan KDV'nin hesaplanan KDV olarak beyan edilip ödenmesi.

Bu örnekte (X) Ltd. Şti, çaldırdığı 10.000 TL'lik mal için ödeyip indirim konusu yaptığı 1.800 TL'lik KDV'yi, hırsızlık olayının olduğu aya ilişkin KDV beyannamesi ile birlikte vergi dairesine ödemesi gerekiyor.

Hırsızlık olayını ispatlayacak mahiyette herhangi bir polis kaydı, mahkeme kararı veya diğer resmi kayıtların bulunması da sonucu değiştirmiyor. Bu kayıtlar ister olsun ister olmasın sonuç aynı.

Bu durumda işletmeler için yapılması gereken en önemli husus, mallarına göz kulak olmaları ve gerekli güvenlik önlemlerini almaları gibi gözüküyor.

 

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 17.05.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.