Emeklilik / Veysi Seviğ

Emeklilik; kadın-erkek, çalışan-çalışmayan toplumu oluşturan her ferdin çalışamayacak durum ve yaşa geldiğinde en büyük arzusu ve beklentisidir. Bu nedenle çalışma hayatının en önemli konusu emekliliktir demek abartılı olmayacaktır. Keza her fert çalışamayacak hale geldiğinde en büyük endişesi, başta kendisinin ve geçimini sağlamak zorunda olduğu aile bireylerinin yaşamlarını sürdürmesi için hiç kimseye muhtaç olmadan insan onuruna yakışır düzenli bir gelire sahip olmaktır. Bu durumu asırlar önce düşünür Cicero, "Aşırı yoksulluk içinde ihtiyarlık, bilge kişiler için bile dayanılmaz bir şeydir" sözleriyle dile getirmiştir.
Emeklilikle ilgili hukuki koşulları açıklayan bugüne kadar yayımlanmış toplu bir çalışma mevcut değildir. Ancak Sosyal Güvenlik Başmüfettişi Sayın İsa Karakaş'ın geçen günlerde yayımlanmış bulunan ‘Emeklilik El Kitabı' bu alanda olan boşluğu önemli ölçüde gidermiş bulunmaktadır. Emeklilik El Kitabı'nda, emeklilik, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile vazife malullüğü halinde sürekli ödeme yapılması ve iş kazası veya meslek hastalığı halinde sigortalıya veya sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine sürekli ödemeye hak kazanılması, özürlü aylığı ve 65 yaş aylığı bağlanması halleri ile ilgili özellikler, yasal haklar, söz konusu yasal hakların kazanılmasına yönelik yol gösterici bilgiler yer almaktadır. El kitabı boyutunda 603 sayfadan oluşan bu çalışmada bölüm başlıkları;
* Emekliliğe ilişkin temel kavramlar sözlüğü
* Sigortalılık
* Çalışmadan emekli olmanın yolu (isteğe bağlı sigorta)
* Kısa vadeli (iş kazası-meslek hastalığı, analık ve hastalık) emeklilik
* Dul-yetim aylığı (ölüm sigortası)
* Malullük aylığı
* Primsiz emeklilik (65 yaş ve özürlü aylığı)
* SSK'lıların emekliliği
* Bağkurluların (4/1-b) emekliliği
* Tarım çalışanlarının emekliliği
* Birden fazla aylık ve gelir bağlanması
* Emeklilikte hizmet borçlanması ve birleştirilmesi
* Fiili hizmet ile itibari hizmet uygulaması
* Emeklilik aylıklarının hesabı
* Emeklilikle ilgili en çok sorulan sorular ve cevapları
* Emekliliğe ilişkin gerekli form-dilekçe ve belge örnekleri
olarak belirlenmiş bulunmaktadır.
‘Soru ve Cevaplarla Sosyal Güvenlik Reformuyla Birlikte Tüm Yönleriyle Herkes İçin Emeklilik El Kitabı', Adalet Yayınevi tarafından özenli bir baskı ve ciltleme tekniği ile yayımlanmış olup, söz konusu çalışmayı edinmek isteyenler Adalet Yayınevi'nin Cihan Sokak No: 16-b Sıhhiye/Ankara adresine bizzat başvurabilecekleri gibi söz konusu yayınevinden telefon ve faks aracılığı ile de talepte bulunabilirler. Adalet Yayınevi'nin telefon numaraları 0312 231 17 00-231 17 94 olup faks numarası ise 0312 231 77 04'tür.
Söz konusu el kitabı içerisindeki tüm açıklamalar kolay anlaşılır bir dil kullanılarak yapılmış, tüm konular rakamsal örnekler verilmek suretiyle kolay anlaşılabilir hale getirilmiştir.
Bilindiği üzere sosyal sigorta ilişkisinin kurulması ve bu ilişki dolayısıyla kurum-sigortalı ve işveren arasında yükümlülük hak ve menfaatlerinin doğuşu açısından sigortalılığın başlangıcı büyük önem arz etmektedir.
Sigortalılığın başlangıcı açısından hizmet sözleşmesinin akdedildiği zaman mı yoksa fiilen çalışma mı olduğu konusunda 506 sayılı yasa döneminde de doktrinde de tartışma konusu olmuştur. Ancak Yargıtay vermiş olduğu birçok kararında fiilen işe başlamanın sigortalılık başlangıcı olduğuna hükmetmiştir. Söz konusu el kitabında yapılan açıklamalar çerçevesinde; 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nda sigortalılığın başlangıcı hiçbir duraksamaya mahal bırakmayacak şekilde belirtilmiştir. Bu yasada (4/1/-a) grubunda yer alan sigortalıların sigorta başlangıcı;
* Yargı kararlarına paralel olarak 5510 sayılı yasada hizmet akdine istinaden çalışmaları nedeniyle 4/1-a grubunda sigortalı sayılanların (işçilerin) sigortalılık başlangıcı fiilen çalışmaya başladıkları tarihten itibaren başlamaktadır.
* 4/1-a grubunda kısmen sigortalı sayılanlardan 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Yasası'nda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, mesleki eğitime başladıkları tarihten itibaren sigortalılıkları başlamaktadır.
* 4/1-a grubunda kısmen sigortalı sayılanlardan meslek liselerinde okumaktayken veya yükseköğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrencilerin sigortalılık başlangıcı ise zorunlu staja başladıkları tarihten itibaren başlamaktadır.
Yukarıda belirtilenler dışında kalan ancak 4/1-a grubunda sigortalı sayılanlar diğer çalışanların sigortalık başlangıcı çalışmaya başladıkları tarihten itibaren başlamaktadır. Konuya ilişkin daha kapsamlı bilgiyi sözü edilen kitapta bulabilirsiniz.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 17.04.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.