Mustafa TAN - Kurumlar Vergisi'nde değişiklik gerekir mi?

Hayata dair her şeyin bir haklı nedeni olmalı. İşten çıkarmanın da... İşveren istediği zaman ‘Haydi sana güle güle’ diyememeli, işçi de ‘Haydi bana eyvallah’ diyerek çekip gidememeli... Haklı bir nedenin varlığı şart.

4857 sayılı İş Kanunu’na (İK) göre de işçi ve işverenin, haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilmeleri için haklı bir nedenin varlığı gerekiyor. Buna göre; otuz ve daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde, işveren, en az altı aylık kıdemi olan bir işçinin, belirsiz süreli bir iş sözleşmesini feshedebilmesi için belirli sebeplere dayanması gerekiyor. Örneğin, işçinin performansından veya davranışlarından ya da işletmenin ya da işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir nedenin olması şart.


İşverenin haklı

nedenle fesih hakkı


İşçi ve işveren için haklı nedenle fesih halleri, İK’nın 24. ve 25. maddelerinde hüküm altına alınmış. Bunların tamamını teker teker ele almamız mümkün değil. Ancak köşemizde, yeri geldiğinde, önemli olan hususlara değineceğiz.

Bugünkü yazımızda da işverenin, hangi durumlarda, haklı nedene dayanarak işçisinin sözleşmesini, bildirimsiz olarak feshedebileceği konusunu, özellikle de ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı durumları, ele alacağız.

İşverenin haklı nedenlerle derhal fesih hakkını kullanabileceği durumları;

4857

Sağlık sebepleri,

4858

Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller,

4859

Zorlayıcı nedenler,

4860

İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın İK md. 17’deki bildirim süresini aşması, olmak üzere dört başlık altında incelemek mümkün.


Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık


Gün geçmiyor ki gazetelerde, iş yerinde yapılan tacizlere ilişkin haberler okuyalım. İş yerinde huzur çok önemli. Bu, işçi için de işveren için de geçerli. İnsan, işinde maddi olarak tatmin olduğu kadar manevi olarak da tatmin sağlamalı. İdeal olanı bu, ancak günümüz koşulları pek de öyle değil. Hele bir de bir türlü çare bulunamayan işsizlik sorununu göz önüne alırsanız, durum daha da karmaşık bir hal alıyor.

İK’nın 25/II. maddesinde bentler halinde, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan ve benzer haller sayılmış. Bunlardan bir tanesinin var olması durumunda, işveren işçisinin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak derhal feshedebiliyor.

Örneğin; işçinin, işveren veya aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması veyahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması, işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanması için yeterli.

Bunun yanı sıra işçinin; işverene, aile üyelerinden birine ya da işverenin başka bir işçisine sataşması, işçinin bir ayda üç iş günü işe gelmemesi, yapmakla görevli olduğu işler, kendisine hatırlatılmasına rağmen yapmamakta ısrar etmesi gibi durumlarda da işveren, işçisini, derhal fesih hakkını kullanarak işten çıkarılabiliyor.


Aykırı davranışın tespiti


Biraz önce belirttiğimiz nedenlerden dolayı işçinin, işten çıkarılabilmesi için, kendisinin de kusurlu olduğunun mutlaka belgelendirilmesi gerekiyor. Daha açık bir anlatımla işveren, işçinin durumunu açıklayan bir tutanak düzenlemeli ya da noter aracılığıyla bir tespitte bulunmalıdır. Buna karşılık, işçinin de savunması alınmalıdır. Olay, o işyerinde çalışan diğer işçiler tarafından görülmüş ise onlar da dinlenmelidir.


Tebliğ şart


Bu konuda, işverene düşen başka bir yükümlülük de fesih nedenini, işçiye tebliğ etmesidir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir husus da işverenin, fesih yetkisini, olayı öğrendiği tarihten itibaren, 6 iş günü içinde kullanması gerekliliğidir. Bu süre kaçırılırsa, işçiye, kıdem ve ihbar tazminatı ödenmek zorunda kalınabilir.

Bu durumda, işçi ve işverenin birbirine saygılı ve iyi niyetli olduğu güzel iş ortamları temenni etmekten başka bir şey gelmiyor elimizden.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 14.09.2006)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.