OECD kötümser, ABD daha iyimser ! / Deniz Gökçe

Nihayet mahalli seçimler bitti. Şimdi gerçeklere dönme zamanı. Bu  yazı “seferi”  olmam nedeni ile salı sabahı erken saatlerde yazıldı. Bu nedenle 2008 dördüncü çeyrek GSYİH verilerini  bir gün sonra yorumlayacağız. Ondan sonra da mart ayı enflasyonu gündeme gelecek. Bu verilerin her ikisi de kritik. Ülkemizdeki günlerdeki para ve maliye politikalarının yönünü bu veriler belirleyecek.

Ancak artık kafamızı gömdüğümüz “lokal” yerden çıkartıp, “global” konulara eğilmemiz de gerekiyor.

2 Nisan tarihinde Londra’da gerçekleşecek  olan G-20 toplantısı da önemli. Her ne kadar dünya ekonomi medyası pek ümitli olmasa da, oradan önemli kararlar çıkabilir. Çünkü dünyada 2008 son çeyreği ve 2009 ilk çeyreğinde çok büyük ekonomik sorunlar yaşandı ve korumacılık ve ortak hareket edememe olgusu  bariz şekilde ortaya çıkıyor ve eleştiriliyor.

Dün OECD, G-20 toplantısı öncesi, yeni ve revize ekonomik tahminlerini açıkladı. OECD tarafından yapılan en son tahmine göre 2009 yılında OECD’yi oluşturan 30 ülkenin GSYİH ‘sı yüzde 4.2 daralacak. Bu veri 2008 kasım ayında yapılan en son tahmin olan, 2009 için yüzde 0.4 daralma tahmininden çok daha kötümser bir tahmin. OECD  tarafından yayınlanan reel daralma tahmini IMF tarafından yayınlanan yüzde 3.5 düzeyindeki dünya daralmasından da ciddi boyutta kötümser . OECD,  ülke bazında tahminlerini de 31 Mart Salı günü gündeme getiriyor (yani dün).  OECD Genel Sekreteri Angel Gurria “Çok berbat bir yıl olacağını uzun zamandır biliyoruz!” diyerek durumu özetledi.

Diğer taraftan Eurostat , euro bölgesindeki 16 ülkede  sanayi ürünleri talebinin 2009 ocak ayında bir evvelki yılın ayni ayına göre (ocak 2008 )  yüzde 34 daraldığını söyledi. Bu son 12 ayın en büyük daralması oluyor. Sanayi ürünleri talebinin, 2008 Aralık ayına göre  2009 ocak ayındaki daralması ise yüzde 3.4 .  Euro bölgesinde sanayi üretimi 2008 yılının son çeyreğinde yüzde 5.4 civarında daralmıştı. 2009 , ilk çeyreğinde de benzer boyutta daralması bekleniyor. En çok daralma yaşanan euro bölgesi ülkesi ise Almanya. Almanya’da son oniki ayda (ocak 2009-ocak 2009 karşılaştırmasında) sanayi ürünleri talebi yüzde 38 daralırken, Alman makine, teçhizat ve yatırım malları üretimi de yüzde 40 daralmış bulunuyor.Yani ortada ciddi bir dış talep düşüşü var.   

  Amerika’da ise G-20 toplantısı öncesinde Avrupa ve Asya’dan biraz farklı bir durum gözükmekte. Bilindiği gibi ABD 2008 dördüncü çeyrek sayıları eksi yüzde 6.3 düzeyine revize edildi. Bu son revizyon ve değerler bir daha değişemeyecek.  Ancak 2009 ,ilk çeyreğinin daha da kötü bir daralma sergilemesi mümkün ama iyimser yorumlar da daha sık gelmeye başladı.

2009 ilk çeyreği yıllık hale getirilmiş olarak eksi yüzde 7-8 civarında düşüş sergileyecek diye düşünenler çoğunlukta.

NBER tesbitlerine göre resesyona düşüş 17 aydır devam etmekte (aralık 2007 tarihinde resesyona düşüşün başladığı aralık 2008 tarihinde NBER tarafından açıklanmıştı ) . Ancak NBER ‘in 7 kişilik komitesinin üyesi ve Northwestern Universitesi öğretim üyesi Robert Gordon  “Bizim komite son günlere kadar “kötümserler kampı” gibi idi, ben de öyle düşünüyordum. Ama son günlerde fikrim değişmeye başladı . iyimserleri destekleyecek bir sürü veri son günlerde yayınlandı. ABD istatistiklerine göre  işsizlik parası almak için müracaatlar, ekonominin en dibi bulmasında dört hafta evvel zirve yapar. ABD’de bu veri 14 mart tarihinde zirve yaptı ve gerilemeye başladı. Bu nedenle Nisan sonu veya mayısta ekonominin dip noktasına gelmesi söz konusu, bundan sonra tersine dönüş başlayabilir. ” açıklamasını yaptı. Tabii ekonominin küçük de olsa, pozitif büyüme görmesi daha geç  , sonbahar döneminde gerçekleşecek diye düşünülüyor.Ancak işsizlik oranı artmaya devam eder ve  çok daha sonra düşmeye başlar deniyor.

Yarın Türkiye 2008 son çeyrek verilerini tartışacağız. Dördüncü çeyrek verileri eksi olacak, ama 2008 bütünü büyümesinin çok küçük  pozitif gerçekleşmesi mümkün.

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 01.04.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.