Bağ-Kur'a 5 yıldan fazla prim borcu olanlar sildirebilecek / Ziya Perver

Bu sebeple ne bilgisayar programları yazılabiliyor ne de merkez ve taşradaki memurlar sorulara cevap verebiliyordu. İşte bu beklenen genelgelerden bazıları bu ay başında yayınlandı. 14 Ocak'ta Resmî Gazete'de yayımlanan '5510 Sayılı Kanun Gereğince Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışanlardan 5 Yılı Aşan Süreye İlişkin Prim Borcu Bulunanlar İçin Yapılacak İşlemler Hakkında Tebliğ' gereğince 30 Nisan 2008 günü itibarıyla Bağ-Kur'a 5 yıldan çok süreli borcu olanlar isterlerse bu borçlarını sildirebilecekler.

Borçlar nasıl silinecek?

1479 sayılı ve 2926 sayılı kanunlara göre Bağ-Kur'lu olanların kendileri ve vefat etmişlerse geride kalan hak sahipleri, 30 Nisan 2008 tarihi itibarıyla beş yılı aşan süreye ilişkin prim borçları varsa sildirebilecekler.

Sigortalılarla bunların hak sahipleri, beş yılı aşan süreye ilişkin prim borçlarının bulunup bulunmadığına ilişkin bilgileri, Sosyal Güvenlik Kurumu web sitesinden internet üzerinden ve Sosyal Güvenlik il müdürlükleri veya Sosyal Güvenlik merkezlerinden de öğrenebilecekler.

30 Nisan 2008 tarihi itibarıyla beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunan sigortalı veya bunların hak sahipleri, 31 Temmuz 2009 gününe kadar borçlarını sildirmek için başvurmak zorundalar.

Prim borcu ödenmeyen süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek, SGK'nın alacağı olarak da gösterilmeyecek ama Bağ-Kur'lu olmasına sebep olan faaliyetine (vergi kaydı, şirket ortaklığı, tarım işi) devam edenlerin 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra borçları yeniden başlayacak.

Öte yandan prim borçlarını sildirenlerden daha sonra isteyenlerin bu sürelerini canlandırma ve ödeme hakkı da bulunuyor.

Oya yapan kadın az prim ödeyecek

SGK tarafından 5 Ocak 2009 tarihinde yayınlanan 'İsteğe bağlı sigortalılık işlemleri' konulu 2009/5 sayılı genelge ile gelir Vergisin'den muaf olan kadınların ödeyecekleri isteğe bağlı sigorta primine açıklık getirildi.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 'İsteğe bağlı sigortalılar' başlıklı geçici 3'üncü maddesinin 4'üncü fıkrasında, "(4) 1 Ekim 2008 tarihinden önce, 31 Aralık 1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasının 6 numaralı bendinde belirtilen işleri, hizmet akdiyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte yapmakta olanlardan, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra aynı şartlarla bu işleri yaptıkları tespit edilen kadınların; isteğe bağlı sigortalı olarak 2008 yılı için kanunun 82'nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının on beş katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi öderler. Bu durumdaki sigortalıların tespiti, Maliye Bakanlığı'nın görüşü alınarak kurumca belirlenecek usul ve esaslara göre yapılır." hükmü mevcuttur. Bu düzenlemeyle, normal isteğe bağlı sigortalılar ayda en az 214 lira prim öderken, oya yapan, düğün şekerlemesi hazırlayan, gazete kağıdından kese kağıdı yapan veya buna benzer işleri evlerinde yaparak kazanç elde edenler ayda sadece 107 lira ödeyecek.

Bu arada bahsi geçen 2009/5 sayılı genelgeye göre, "5510 sayılı kanunun geçici 16'ncı maddesi ile 1 Ekim 2008 tarihinden önce 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasının 6 numaralı bendinde belirtilen vergiden muaf işleri hizmet akdiyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte yaptıklarını ve 1 Ekim 2008 tarihinden sonra da yapmaya devam ettiklerini vergi dairelerinden alacakları yazı ile belgeleyen kadınlar prime esas günlük kazanç alt sınırının on beş katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi ödeyeceklerdir.

5510 sayılı kanunun geçici 16'ncı maddesi ile getirilen uygulamadan;

506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı kanunlara göre sigortalı/iştirakçi olarak tescilleri yapılmış olup zorunlu sigortalılıkları ya da isteğe bağlı sigortalılıkları sona eren,

1 Ekim 2008 tarihinden önce 506 ve 1479 sayılı kanunlara tabi olarak isteğe bağlı sigortaya prim ödeyen kadın sigortalılar yararlanacaktır.

Gelir Vergisin'den muaf olması nedeniyle prim ödeyecek kadın sigortalılar, 5510 sayılı kanunun 82'nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının on beş katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile Genel Sağlık Sigortası primi ödeyeceklerdir. 2009 yılında gün sayısı 16, 2010 yılında 17 olarak alınacak her yıl birer puan artırılacak, 2023 ve sonraki yıllarda 30 olarak alınacaktır."