İş Sonu Tazminatından Gelir Vergisi Sorunu Çözülüyor / Şevket Tezel

Bilindiği üzere kamu kurum ve kuruluşlarında 4 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, adam/ay esasına göre kısmî süreli çalıştırılmakta olanlar ile saat ücreti karşılığı çalışmakta olanlar (TÜİK'te resmi istatistik ve süreklilik arz etmeyen proje bazlı işlerde adam/ay esasına göre çalıştırılanlar gibi) hariç olmak üzere geçici personel 24.12.2017 tarihinden itibaren 90 gün içinde sözleşmeli personel pozisyonlarına geçirilmeleri yasalaşmıştı. 

Ancak geçici personel olsun sözleşmeli personel olsun bu personelin iş sözleşmelerinin sona ermesinde bir gelir vergisi sorunu yaşanıyordu.

657 sayılı Kanunun 4/c maddesine göre çalıştırılan geçici personelin

• Sosyal Güvenlik Kurumunca kendilerine yaşlılık veya malullük aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması,
• İlgilinin ölümü,
• İlgilinin kendi isteği ile sözleşmeyi feshetmesi veya yenilememesi,

hâllerinden birinin vuku bulmasından dolayı hizmet sözleşmesi sona erenlere, çalışılan her bir yıl için, ayrılış tarihindeki hizmet sözleşmesinde yazılı brüt aylık ücret tutarında iş sonu tazminatı ödenmesi gerekiyor.

Keza 7/15754 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 7. maddesi kapsamında kamu kurumlarında çalıştırılan 4/B’li sözleşmeli personele de

• 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince malullük veya yaşlılık aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması,
• Hizmetlerine gerek kalmadığı için sözleşmesinin feshedilmesi veya yenilenmemesi,
• İstihdamına ilişkin mevzuatında yer alan hükümler uyarınca ilgilinin kendi isteği ile sözleşmeyi fesh etmesi;
• İlgilinin ölümü

Hallerinde iş sonu tazminatı ödenmesi gerekiyor.

Bu hallerde yapılan tazminat ödemesinden gelir vergisi tahakkuku yapılıyordu.

Maliye Bakanlığı’nın görüşlerinde de yapılan bu gelir vergisi uygulaması onaylanıyordu.

Oysa iş akdi kıdem tazminatına müstehak şekilde sona eren işçiler için ya da emekli olan memurlar için yapılan emekli ikramiyesi ödemelerinde ise gelir vergisi tahakkuku yapılmıyor.

Memur ve işçiler için yapılan bu kıdem tazminatı ve emekli ikramiyesi uygulamalarında gelir vergisi kesintisi yapılmamasına rağmen benzer nitelikte olarak 657/4/C’li geçici personel ve 657/4/B’li sözleşmeli personel için yapılan iş sonu tazminatlarında gelir vergisi uygulanması sözleşmeli ve geçici personel için hak kaybı niteliğinde bulunmakta, bu da yeni yeni davalara yol açmaktaydı.

Açılan davalarda da mahkemeler “..657 sayılı Kanunun 4/c bendi uyarınca sözleşmeli personel statüsünde çalışmakta iken emekliye ayrılan davacıya iş sonu tazminatı adı altında ödenen tazminatın, 1475 sayılı Kanununun 14. maddesinde düzenlenen kıdem tazminatı niteliğinde olduğu anlaşılmakla birlikte, kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemelerin de 4857 sayılı Kanunun 112. Maddesi uyarınca kıdem tazminatı olarak sayıldığı dikkate alındığında, kıdem tazminatı sayılan iş sonu tazminatının 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 25. maddesinin 1. fıkrasının 7. bendi uyarınca gelir vergisinden müstesna tutulması gerektiği halde, davacıya ödenen iş sonu tazminatından yapılan gelir vergisi kesintisinde yasal isabet görülmemiştir” yönünde kararlar vermekteydi.

Bu konudaki mahkeme kararlarından görüleceği üzere gelir vergisinden muaf tazminatlar arasında iş sonu tazminatına yer verilmediğinden bahisle vergi uygulanmasının açıkça iş sonu tazminatından gelir vergisi uygulanmasını amir bir hüküm bulunmadığı göz önüne alındığında yersiz bir uygulama olarak değerlendirilmekteydi. 

TBMM’deki son Torba Kanun ile gündeme alınan değişiklik ile sözleşmeli personelin ve geçici personelin iş sonu tazminatından gelir vergisi kesintisi yapılması konusu bir netliğe kavuşturuluyor.

Bu değişiklik ile anılan personelin 24 aylık tutarını aşmamak şartıyla hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra; iş sonu tazminatları gelir vergisinden muaf tutuluyor. Aynı yasa kapsamında iş sonu tazminatı yanında karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar da gelir vergisinden muafiyet kapsamına sokuluyor.

Değişiklik ile iş sonu tazminatının 24 aylığı geçmeyen tutarı kıdem tazminatı ve emekli ikramiyesi gibi gelir vergisinden muaf tutulurken bu tutarı aşan iş sonu tazminatı ise ücret sınıfında sayılarak gelir vergisine tabi tutuluyor.

(Kaynak: Alitezel | 05.03.2018)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.