Gelirler Kontrolörü Mustafa TAN - AR-GE indiriminde avantajlar değişiyor

mustafa.mt@gmail.com

 

Son dönemde vergi kanunlarında günün ekonomik, sosyal ve hukuki gelişmelerine göre değişimin yaşandığını görüyoruz. Biliyoruz ki, vergi kanunları yatırım tercihinde son derece önemli etkiye sahip.

Vergi kanunları ile getirilecek bazı avantajlar belirli sektörlerde yatırım yapmayı avantajlı hale getirebiliyorken, tersi durumda sektörlerin cazibesini bir anda bitirebiliyor. Bazı hallerde vergisel teşviklerin yanında mali yardımlar, sigorta prim desteği gibi uygulamalarla da karşılaşabiliyoruz.

Bir süredir gündemde Ar-Ge faaliyetlerine sağlanacak teşviklere dair yasa tasarısı vardı. Tasarı şu an TBMM gündeminde.  

Ülkemizde 2004 yılına kadar Ar-Ge teşviki vergi ertelemesi şeklinde uygulanıyordu.  2004 yılından itibaren Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları uyarınca mükellefler Ar-Ge harcamalarının % 40’ını matrahlarından indirme hakkına sahiptir. Aynı zamanda gayri maddi haklar için yapılan harcamalar hariç gider kaydetme hakkı vardır.

Son tasarı ile Ar-Ge indirimi yoluyla gelir ve kurumlar vergisi desteği:

Ø      Teknoloji merkezi işletmelerinde (Teknoloji geliştirme bölgeleri, TÜBİTAK-Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest Bölgesi),

Ø      Ar-Ge merkezlerinde,

Ø      Ar-Ge ve yenilik projelerinde (Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenmesi şartı ile),

Ø      Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca,

gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı (%100’ü), Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre ticari kazançtan indirilebilecektir.

Ayrıca 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerinde %100 oranına ilave olarak,  cari yılda yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamalarının bir önceki yıla göre artışının yarısı da ayrıca indirim konusu yapılabilecektir. Kazancın yetersiz olması nedeniyle indirim konusu yapılmayan tutarlar, sonraki hesap dönemlerine devredilebilecektir.

Ancak burada önemli bir ayrıma dikkat çekmek istiyoruz. Yeni getirilen düzenlemeyle, bu harcamalar doğrudan gider yazılamayacak, Vergi Usul Kanununa (VUK) göre aktifleştirilerek amortisman yoluyla itfa edilecektir.

Avantajlar değişiyor

Mevcut düzenlemede gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, işletmeleri bünyesinde yaptıkları Ar-Ge harcamalarının % 40’ını Ar-Ge indirimi olarak dikkate almaktadır. Bu oran tasarı ile % 100’e çıkartılıyor.

Kurumlarda, kazancın yetersiz olduğu yıllarda indirilmeyip sonraki yıllara devredilen Ar-Ge indirim tutarları yeniden değerleme oranında arttırılmaktadır.

Ar-Ge ve yenilik harcamalarına VUK’na göre aktifleştirilme zorunluluğu getiriliyor. Mevcut düzenlemede mükellefler sadece hesap dönemi içerisinde gayri maddi hakka yönelik yaptıkları Ar-Ge harcamalarını aktifleştirmekte, gayri maddi hakka yönelik olmayan ve VUK çerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyen harcamaları ise doğrudan gider kaydetmektedir.

Mevcut Ar-Ge indiriminde gayri maddi hakka yönelik olmayan 100 birim Ar-Ge harcaması yapıldığında, bu tutar doğrudan gider yazılıyor. Aynı zamanda harcamanın % 40’ı beyanname üzerinde indirim konusu ediliyor. Dolayısıyla 100 birimlik harcama, en az 140 birimlik avantaj sağlayabiliyor. Yeni tasarıda aktifleştirme şartı getirildiğinden cari yılda yapılan Ar-Ge harcamasının %100’lük kısmı kazançtan indirim konusu yapılacaktır. Bu durumda 100 birim harcama 100 birimlik indirim hakkı sağlayacaktır.

Harcamalara aktifleştirme şartı getirilmesi Ar-Ge indiriminin mevcut avantajını bir miktar daraltmaktadır. Amortisman yoluyla itfa öngörüldüğü için vergisel avantajın ötelenmesi söz konusudur.

Yeni tasarı ile gelir vergisi stopajı, sigorta primi, teknogirişim desteği ile damga vergisi istisnası sağlanmaktadır. Ayrıca aktifleştirilen harcamaların tamamı amortisman yoluyla giderleştirilecektir. Dolayısıyla toplamda 100 birim harcama 200 birimlik bir gider ve indirim hakkı doğabilecektir. Bize göre, aktifleştirme şartının getirdiği dezavantaj ile yeni destekler ve %100’lük amortisman hakkının getireceği avantajın fayda maliyet analizinde birlikte değerlendirilmesi gerekir.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 06.02.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.