Doç. Dr. Hakan ÜZELTÜRK - Motorlu Taşıtlar Vergisi'nin Özellikleri

huzelturk@superonline.com

 

Her sene yeni yılın başında motorlu taşıtlar vergisi gündeme gelmekte ve uygulamayı yakından ilgilendirmektedir. Bu konuda mükelleflerin dikkat etmeleri gereken bazı hususları şöyle sıralayabiliriz:

1.Vergi iki taksitte ödenmektedir. Birinci taksit ocak, ikinci taksit temmuz ayındadır.

2.Vergi ödemeleri kanun kapsamında araç türlerine göre farklı kriterlerin esas alındığı listelere göre belirlenmektedir.

3.Bazı araçlar bakımından ise mevcut listelerde yer alan vergi tutarları daha az ödenebilmektedir. Bunun için aracın kasko değerinin %5'i hesaplanacak ve o araçla ilgili tarife ile karşılaştırılacaktır. Tarifede yer alan vergi tutarı kasko değerinin %5'inin üzerinde ise bir alt kademede yer alan vergi tutarı ödenecektir. İndirimli oran için bu konuda yetki sahibi olan sigorta acentaları bildirim formu düzenleyecek ve bu form ile vergi dairesine başvurulacaktır.

4.Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesi Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği tarafından ocak ayı itibarıyla yayınlanmaktadır. Liste'de yer almayan taşıtların değerleri Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği tarafından ayrıca belirlenmektedir. Bunun için yetkili sigorta acentalarının başvurusu gerekmektedir. Başvurudan kasko sigorta poliçesi olmayanlar da yaralanabilmektedir.

5.Bu kapsamda Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun I sayılı tarifesinde yer alan otomobil, cip, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar bu indirimli orandan yararlanabilecek fakat kamyon, kamyonet, minibüs, panelvan, otobüs, yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler ile uçak ve helikopterler yararlanamayacaktır.

6.İndirimli oran uygulaması 2.1.2004 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 5035 sayılı Kanun ile yürürlüğe girmiştir. Bu nedenle o tarihe dönük olarak da bu hakkı kullanmak mümkündür. Bununla birlikte uygulamada 1.1.2004 tarihinden itibaren bu hakkın kullanılabileceği belirtilmekte ise de 5035 sayılı Kanun 2.1.2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Dolayısıyla motorlu taşıtlar vergisi 1.1.2004 tarihinde mevcut tutarlar üzerinden tahakkuk ettiği ve daha sonra yapılacak vergi tutarları değişiklikleri temmuz ayından itibaren hüküm ifade edeceğinden 2004 senesinin ilk altı ayında bu indirimli oranların uygulanamaması gerekir.

7.Motorlu taşıtlar vergisinin özelliği tarh, tebliğ, tahakkuk işlemleri aynı zamanda gerçekleşir. Bu nedenle verginin ayrıca mükelleflere tebliğ edilmesi gerekmemektedir. Bununla birlikte tahakkukun sene başında gerçekleşmesi mükellefin tebliğ tarihini takip eden tarihten itibaren 30 günlük dava süresini kullanmasına engel değildir. Mükellef bu vergiyle ilgili olarak dava yoluna gitmek istiyorsa ocak ayı sonuna kadar olan 30 günlük sürede başvuruda bulunabilecektir. Her ne kadar bu konuda zaman zaman vergi yargısında tahakkuk sene başında gerçekleşmiş olması sebebiyle işlemin kesinleştiği kesinleşen işlem sebebiyle de yargı yoluna gidilemeyeceğine dair kararlar çıkabilmekte ise de bu hukuken mümkün değildir. Ayrıca İdare'nin her türlü eylem ve işlemine karşı yargı yolunun açık olduğu da bir Anayasa hükmüdür.

8.Motorlu taşıtlar vergisindeki bu uygulamalar dışında genel olarak adil olmayan bir sistemin olduğu görülmektedir. Kullanılan kriterlerdeki farklılıklar eşitsizliklere sebep olmaktadır. Bu nedenle vergi mahkemelerinin önlerine gelen Anayasa'ya aykırılık iddialarını ciddiye almaları doğru olacaktır.

9.Deniz araçları bakımından tekne sahiplerine uygulanan vergi kriterlerinin de Anayasa'ya aykırılık oluşturduğu açıktır. Tekne ve yat arasındaki farkların ülkemizde yeterince anlaşılamadığı görülmektedir. Ayrıca vergi sistemimizdeki aksaklıklar sebebiyle tekne ve yat sahipleri bakımından ayrımcı bir vergilendirme sözkonusu olmaktadır. Bunun yanında ticari kayıtlar ve özel tüketim vergisi uygulamaları, KDV yaklaşımı adaletsizlikleri daha da artırmaktadır. Denizcilikte vergi de dahil olmak üzere acil bir revizyon şarttır.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 18.01.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.