Selim EROL - Sosyal Güvenlik Reformunda sigortalılara “borçlanma” getirilecek mi?

Doğum tarihim 20.05.1961 23.07.1978 tarihinde ilk kez SSK'ya kayıt oldum. 5-6 aylık ödenmiş pirimim bulunmakta. Şu an halen devlet memuru olarak görev yapmaktayım. 20.05.2007 tarihi itibariyle Askerlik borçlanması dahil olmak üzere 20 yıllık devlet memurluğumu doldurdum.
 

 Normal şartlarda 20.05.2012 de emeklilik hakkını kazanmaktayım. 1978 ile 1988 arasını mahkeme kanalıyla kazanabilir miyim? Madem sosyal güvenlik bir çatı altında toplandı. Memuriyetten istifa edip SSK'ya 3,5 yıl prim ödemesi yapmadan, SSK'dan emekli olabilir miyim? Şayet SSK'dan emekli olabilirsem, tekrar Emekli Sandığı'na müracaat edip 20 yıllık hizmetimin tazminatını emekli ikramiyemi alabilir miyim? Benim durumumda olanlar için "borçlanma" ile ilgili herhangi bir kanun çıkma olasılığı var mı? (Orhan ŞAHİN)

Sayın ŞAHİN, sorularınızın birçok okurumuzu ilgilendiriyor olması nedeniyle emekliliğiniz ve belirtmiş olduğunuz diğer konuları da sırasıyla cevaplamaya çalışalım ,

Sosyal Güvenlik Reformunda Sigortalılara Geçmişe Dönük Borçlanma Hakkı Tanınacak mı?

-Sayın ŞAHİN, sizin durumunuzda olan birçok okurumuz tarafından da sıklıkla geçmiş dönemlerde herhangi bir Sosyal Güvenlik Kurumu'na tabi olarak geçmeyen ve boşlukta kalan süreler ilişkin borçlanma imkanlarının bulunup bulunmadığı sorulmaktadır.

-Hali hazırdaki mevcut yasal uygulamalar ve taslak olarak yayımlanan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nda da sigortalıların geçmiş dönemlerde her hangi bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkisinin bulunmadığı süreleri sigortalı olarak saydırmaları veya bu boşluktaki süreleri borçlanmak suretiyle ihya etme imkanları bulunmamaktadır.

Hizmet Tespit Davası Kaç Yıl İçerisinde Açılmalıdır?

Sayın ŞAHİN, 1977-1988 yılları arasında geçen ve SSK'ya bildirilmeyen çalışmalarınızla ilgili olarak;

-Geçmişe dönük sigortasız çalışmaların tespiti amacıyla, Hizmet tespiti için açılacak davanın belirli bir süresi vardır. Bu süre bir hak düşürücü süredir. Hak düşürücü süreyi mahkeme re'sen dikkate alarak hizmet tespit davasının süre yönünden açılıp açılamayacağına karar vererek işlem tesis etmektedir. -Hizmet Tespit Davasında Hak düşürücü süre beş yıldır.

-Sigortasız çalıştırılan yani prim belgeleri işverenleri tarafından SSK'ya verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca (fiilen veya iş yeri kayıtlarından tespit edilecek her türlü bilgiden ya da kamu kuruluşları tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden) tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları Kurum tarafından dikkate alınmaktadır.

-Yasada öngörülen "hak düşürücü sürenin" başlangıç tarihi, sigortalının iş yerinden ayrıldığı yılın sonundan itibaren başlamaktadır. Sayın ŞAHİN sizin işten ayrıldığınız tarih olan 1988 yılını örnek alacak olursak; 26 Ekim 1988 tarihinde çalıştığı iş yerinden ayrılan sigortalının hizmet tespiti davası için hak düşürücü süre 31 Aralık 1988 tarihinde başlamaktadır. Hak düşürücü süre sonunun 31 Aralık 1993 tarihi olması nedeniyle 1977-1988 yıllarına ait dava açma imkanınız bulunmamaktadır. Dava açmış olsanız bile Mahkeme hak düşürücü süreyi re'sen dikkate alacağı için davanız açılma aşamasında ret olunacaktır.

-Bu konuda yetkili mahkeme, iş mahkemesi veya iş mahkemesi bulunmayan yerlerde bu davalara iş mahkemesi sıfatıyla bakan asliye hukuk mahkemeleridir.

 Emekli Sandığı'ndan Emekli Olmayana İkramiye Ödenir mi?

-5434 Sayılı Yasanın 89 uncu maddesiyle emekli ikramiyesi emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan; asker, sivil tüm iştirakçilere, her tam fiili hizmet yılı için, 5434 sayılı yasaya göre hesaplanacak tutarın bir aylığı şeklinde verilen ikramiyedir.

-İkramiye çalışma karşılığı olan bir bedel değil, emekli olanlara yani çalışma takat ve süresinin tamamını memur olarak geçirenlere tanınmış veyahut belli miktar kesenek ödedikten sonra ölenlere tanınan bir hak olarak uygulanmaktadır.

-Dolayısıyla Emekli Sandığı'ndan emekli olmadan ayrılan iştirakçiye emekli ikramiyesi verilmemektedir.

Tek Çatı Hizmet Birleştirmesine Engel mi?

-Sayın ŞAHİN, Sosyal Güvenlik Kurumlarının tek çatı altında birleştirilmiş olması Zaman içerisinde iş ve çalışma durumlarında değişiklik olanlar birden fazla sosyal güvenlik kurumuyla muhatap olma durumunda kalan çalışanların durumunu değiştirmemektedir. Yine birden fazla kurumda çalışması olanlar emeklilik aşamasında 2829 sayılı "Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi" Hakkında Yasaya göre hizmet birleştirmesi talebinde bulunması gerekecektir.

-Yine Yasada açıklandığı üzere emekli olunacak Kurumun tayininde, sigortalıların emeklilik tarihinden geriye son 3,5 yıllık çalışma süresi belirleyici olmaktadır.

-Sayın ŞAHİN, yukarıda açıkladığımız üzere mevcut durumunuzdan

önce emekli olma imkanınız bulunmamaktadır.

NOT: Bir önceki yazımızda; "Reformdan sonra isteğe bağlı sigortalılar 4-b (şimdiki adıyla Bağ-Kur sigortalısı) olarak değerlendirilecektir." İbaresinde, Bağ-Kur yerine sehven SSK yazılmıştır. Düzeltiriz.

Sağlıcakla ve sosyal güvenlikle kalın...

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 26.12.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.