Ali TEZEL - Emekli aylıklarına haciz meselesi

 

 

SSK emeklisiyim emekli maaşımın dörtte birine her ay haciz yolu ile kesiliyor. Soruyorum 506 sayılı yasanın 121’nci maddesine istinaden kesiliyor diyorlar. Başka gelirim yok, 2 çocuk okutuyorum ne yapmam lazım ayrıca yeni yasa ile haciz işlemi bitecek mi? Ali Bey bu borç aslında bana aitte değil benim devrettiğim şirketle alakalı. Benimde zamanında ortak olduğum şirketteki hisselerimi ben 1999 yılında devretmiştim. Ardından 27.03.2000 günü SSK bana borç yazısı gönderdi. Ben hisselerimi devrettiğimi ifade edince aylığımı haczetmemişlerdi ama daha sonra 08.08.2005 günü yeni bir yazı daha geldi ve aylığımı haczetmeye başladılar. İtiraz da ettim ama yine de kesiyorlar. Şimdi ne yapmam gerekir? S.SENADA

Sayın okurum, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 121’inci maddesine göre, “Bu kanun gereğince bağlanacak gelir veya aylıklar ve sağlanacak yardımlar, nafaka borçları ve bu kanunun 80’inci maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar dışında, haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez...”. demektedir. Madde içinde gördüğünüz, “ve bu kanunun 80’inci maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar” ibaresi, 06.07.2004 tarih ve 25514 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5198 sayılı Kanunun 17’nci maddesi ile madde metnine eklenmiştir ki bu ibare olmasaydı, değil SSK hiç kimse emekli aylığınıza haciz koyamazdı. Yani, sizin emekli aylığınızdan kesilenlerin gerekçesi olan ibare 5198 sayılı Kanunla 2004 yılında getirildi.

Öte yandan 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu’nun aşağıdaki 67’nci maddesinde de SSK’ya paralel bir uygulama vardır ve der ki; “Bu Kanun gereğince bağlanacak aylıklar, nafaka borçları dışında, haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez...”

Memurların emekliliğini belli eden 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nda ise emeklilerin aylıklarına haczi engelleyen bir ibare yoktur. Yani, SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarına hiç kimse haciz uygulayamaz ama SSK kendi alacakları için kendi emeklisine haciz uygulamasını 2004 yılında getirdi.

Henüz TBMM’ye sevk edilme aşamasında olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu yani kamuoyunun bildiği isimle “Sosyal Güvenlik Reformu” emeklilerin aylıklarına haciz getirilemez kuralını herkes için kaldırıyor. Yani, SSK, Bağ-Kur veya T.C. Emekli Sandığı ayrımı yapılmaksızın tüm emeklilerin aylıklarına haciz uygulaması yeni kanunla birlikte başlatılabilecek.

Sizin durumunuza gelince, emekli aylığınıza haciz uygulayan SSK’yı (yeni adıyla SGK’yı) iş mahkemesinde dava ederseniz emekli aylığınızdan bir kuruş kesemezler, zira sizin borcunuz kanunun uygulanmaya başladığı 2004 yılından önce olduğundan değişiklik sizin borçlarınıza uygulanmaması gerekirdi diye düşünüyorum. Bunun için size de örnek olacak bir Yargıtay kararı veriyorum ama konuyu bir de avukatınızla görüşün.

 

 

---

 

Örnek yargı kararı

Yargıtay 10’uncu Hukuk Dairesi Esas:2005/6272, Karar:2005/9645, Tarih:03.10.2005

 

 

 

• YAŞLILIK AYLIĞININ HACZİ
   
• HACZİN KALDIRILMASI İSTEMİ
  
  Yaşlılık aylığının haczedilip haczedilemeyeceği konusu takip tarihindeki yasal düzenlemeye göre belirlenmelidir. Yasa değişikliğinden önce yapılmış takip nedeniyle davacının yaşlılık aylığına haciz konulamaz. Hal böyle olunca takip dosyası celbolunup, davacı hakkında yapılan takibin tarihi belirlenerek 5198 Sayılı Yasa’nın yürürlüğe girmesinden önce takip yapılmış ise davanın kabulüne, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra takip yapılmış ise, davanın reddine karar verilmesi gerekir.
   

  ---

  
  
  Örnek yargı kararı Yargıtay 10’uncu Hukuk Dairesi
  
  Esas:2005/6272, Karar:2005/9645, Tarih:03.10.2005
   
• YAŞLILIK AYLIĞININ HACZİ
   
• HACZİN KALDIRILMASI İSTEMİ
  
  Yaşlılık aylığının haczedilip haczedilemeyeceği konusu takip tarihindeki yasal düzenlemeye göre belirlenmelidir. Yasa değişikliğinden önce yapılmış takip nedeniyle davacının yaşlılık aylığına haciz konulamaz. Hal böyle olunca takip dosyası celbolunup, davacı hakkında yapılan takibin tarihi belirlenerek 5198 Sayılı Yasa’nın yürürlüğe girmesinden önce takip yapılmış ise davanın kabulüne, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra takip yapılmış ise, davanın reddine karar verilmesi gerekir.
   

  ---

  
  
  Öğretmenler Gününüz kutlu olsun
  
  Fıkra bu ya, “Öğrencinin biri Mısır’da üniversite okuyormuş. Yazılılar bittikten sonra sömestr tatili olmuş. Arkadaşı Ali’ye, ben memleketime gidiyorum sen bana notlarımı iletirsin: Eğer bir zayıfım varsa Ali’nin selamı var, iki zayıfım varsa Muhammed’in selamı var, üç zayıfım var ise Muhammet Emin’in selamı var dersin demiş. Arkadaşı notlara baktıktan sonra evini aramış, babası çıkmış telefona. Ali orada mı diye sormuş; babası, yok demiş, o da notu bırakmış: - Ali geldiğinde söyleyin, ümmeti Muhammed’in selamı var.” Ben de bizleri yetiştiren, emek harcayan eli öpülesi tüm öğretmenlerimizin gününün kutlu, geleceğinin aydınlık olmasını diliyorum.
   

  ---

  
  
  Dullar evlenmedikleri sürece aylık alırlar
  
  Ali Bey sizden ve başka bir kaynaktan aynı konu ile ilgili iki ayrı cevap aldık zannederim sorumuzu doğru yöneltemedik, SSK emeklisi bir dul kendi emekli maaşını alırken ölen SSK emeklisi eşinin de emekli maaşını almaya başlayıp her ay SSK’dan iki maaş mı alacaktır? Fatih Erbakan
  
  Sayın okurum, ister kadın olsun ister erkek bütün dullar evlenmedikleri sürece vefat eden eşlerinin aylıklarını alırlar. Çalışsalar da alırlar, emekli de olsalar alırlar. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 68’inci maddesi gereğince, başkaca bir şart aranmaksızın;
  
  “...I- Ölen sigortalının 67’nci madde gereğince tespit edilecek aylığının;
  
  A) Dul eşine %50’si, aylık alan çocuğu bulunmayan dul eşine %75’i,...” dul aylığı olarak verilmektedir. Öte yandan eşler farklı sosyal güvenlik kanunlarına tabi olsalar da hem kendi emekli aylıklarını hem de dul aylıklarını alırlar. Dul kalan kişi erkek de olsa bayan da olsa fark etmez. Biri SSK diğer Bağ-Kur veya Emekli Sandığı olsa da alırlar.
   

  ---

  
  
  Nikâhı olmayan eşe dul aylığı vermezler
  
  Ben annemin dul aylığı alıp alamama durumunu sormak istiyorum. Babam 16/05/2000 günü vefat etti. Babam iki evliydi, ben doğduğum zaman resmi nikahlı olan üvey annemin nüfusuna kaydedilmiştim. Öğretmen olduktan sonra 02/06/2000 tarihinde mahkeme kararı ile öz annemin üzerine kaydımı aldırdım. Öz annemin babamla resmi nikahı yoktu, üvey annemizde yaklaşık 4 yıl önce vefat etti. Kardeşlerimde maaştan kesildi. Öz annem babamın dul aylığından faydalanabilir mi? Murat B.
  
  Sayın okurum, ister erkek ister bayan olsun aralarında resmi nikah bağı olmayan dullara vefat eden eşleri üzerinden dul aylığı verilemez. Bu nedenle annenize de vefat eden babanız üzerinden dul aylığı verilmesi imkanı yok.

 

 

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 24.11.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.