Gelirler Kontrolörü Mustafa TAN - Transfer fiyatlandırmasında sona geliniyor

Vergi kanunlarında önemli değişiklikler yaşanıyor. Vergi kanunlarının yeniden yazımı, vergi oranlarında indirim, bazı vergi oranlarında artış planları, muhasebe sisteminde değişiklik, banka hesaplarına konan hacizler vs. vergi gündemi yine yoğun.

Geçen yıl yeni Kurumlar Vergisi Kanunu kabul edilmişti. Büyük çoğunluğu 2006 başından itibaren uygulanmaya başlanan kanunun iki maddesinin uygulaması 2007 başına bırakılmıştı. Bu maddelerden biri hepimizin bildiği üzere transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımının düzenlendiği 13'üncü madde. Bu düzenleme sadece kurumlar vergisi mükelleflerini ilgilendiriyorken bir kanuni değişiklik ile gelir vergisi mükellefleri de kapsama alındı. Önceki yıllarda düşük fiyatlı mal ve hizmet alım satımlarında kurumlar vergisi mükellefleri (Sermaye şirketleri) için örtülü kazanç dağıtımı maddesi işletiliyordu. Ancak Gelir Vergisi Kanunu'nda bu şekilde bir güvenlik müessesi olmadığından sıkıntı yaşanmakta idi.

Bundan böyle gelir vergisi mükellefleri de fiyatlarını dilediği gibi belirleme şansını kaybedecek. En azından bunu yaptığında vergisel açıdan ceza ile karşılaşacağını biliyor olacak.

Transfer fiyatlandırması konusu yasalarımızda yerini almış olmasına ve 1.1.2007 tarihinden bu yana yürürlükte olmasına karşın nasıl uygulanacağı sorusu h‰l‰ cevapsız. Uzun süreden beri son derece önemli olan bu konuda hazırlıklar devam ediyor. Hem Bakanlar Kurulu kararı hem genel tebliğ taslağı internet ortamında yayınlanıyordu. Yakın zamanda bu taslaklar güncellenerek tekrar yayınlandı. Tahmin ediyoruz kısa sürede Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecektir. 2007 yılı sonlanmadan bu tasarıların resmileşmesi bizce önemli.

Kapsamına giren mükellef sayısının son derece fazla olması dolayısıyla bazı yazılarımızda transfer fiyatlandırması konusunda uyarılarımızı yapmıştık. Bu konuda en önemli noktalardan biri de maddelerin yürürlük tarihi. Transfer fiyatlandırması 1.1.2007 tarihinden itibaren geçerli. Bakanlar Kurulu kararı taslağında da kararın yürürlük tarihi 1.1.2007 olarak belirlenmiştir. İşte bu noktada geriye yönelik olarak yapılan işlemlerin hepsinin kontrolü gerekecek.

Transfer fiyatlandırması uygulaması konusundaki tali düzenlemelerin maddenin yürürlük tarihinden sonraya kalması elbette mükellefler için zorluk yaratacaktır. Bizce gelir vergisi mükellefleri bu noktada daha dikkatli olmak zorunda. Yukarıda da belirttiğimiz üzere kurumlar vergisi mükellefleri örtülü kazanç düzenlemesinden dolayı ilişkili kişilerle mal ve hizmet alışverişlerinde belli kurallara uymak zorunda idi. Bu nedenle yeni düzenlemelere uyum gelir vergisi mükellefleri açısından biraz daha sıkıntılı olabilir.

Taslak metinlere göre resmi işlemlere yön verilmesi de sakınca yaratabilir. Çünkü resmiyet kazanmadan önce taslaklarda değişiklik yapılması mümkündür. Ancak genel olarak kanun maddesinin paralelinde olan açıklamalara ve yorumlara göre hareket etmekte fayda var.

Yılbaşından bu yana olan işlemlerin Bakanlar Kurulu Kararı ve Genel Tebliğ açıklamalarına göre gözden geçirilmesi gerekecektir. Bu noktada geçici vergi matrahlarında bir değişiklik yaşanabilir. Hal böyle olunca da şu sorular akla gelebilir. Beyanname verme süresi geçmiş dönemlere ilişkin olarak bir düzeltme yapılır mı? Yoksa yıllık beyannamede mi bu düzeltmeler dikkate alınır? Transfer fiyatlandırmasına dair açıklamalar sonrası yapılacak düzeltmelerde geçici vergi matrahlarının eksik hesaplandığı tespit edilirse cezai bir işlem olur mu? Bu konularda tebliğde bir belirleme yok. Bir belirleme yapılmamış olması da tereddütlere, farklı uygulamalara yol açabilir. Bize göre geçici vergi dönemleri için bir işlem tesis edilmemesi, tüm kazancın yeni açıklamalar paralelinde yıllık beyanname üzerinde beyan edilmesi daha doğru olacaktır.

Fakat şu hususu da vurgulayalım ki, geçici vergi dönemlerinde kanunen açık olan bir konuda hata yapılmış ise bunun cezai yaptırımı da olmalıdır. Bu konuda bir açıklamanın yapılması bizce faydalı olacaktır.

mustafa.mt@gmail.com

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 25.10.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.