Veysi SEVİĞ - Bireysel emeklilik ödemeleri haczedilebilir mi

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Yasası bireylerin aktif çalışma yaşamları sırasında güvenli bir tasarruf yapmalarını sağlamak ve bu tasarrufları yatırıma yönlendirmek suretiyle emeklilik dönemlerinde mevcut sosyal güvenlik sisteminden sağlanan gelire ek olarak ikinci bir gelir elde etmelerini sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.

 

Konuya ilişkin olarak Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi çerçevesinde oluşturulan Fonlar; katılımcılar adına bireysel emeklilik hesaplarında izlenen katkıların, riskin dağıtılması ve inançlı mülkiyet esaslarına göre işletilmesi amacıyla oluşturulan malvarlığı olarak kabul edilmektedir. Ayrıca; mevcut yasal düzenleme çerçevesinde fonun malvarlığı, Sermaye Piyasası Yasası'nda, emeklilik sözleşmesinden, fon içtüzüğünden ve diğer ilgili mevzuattan doğan yükümlülükleri yerine getirmeleri ve sorumluluğunu karşılaması dışında hiçbir amaçla kullanılamaz.

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Yasası sağlamış bulunduğu olanaklardan yararlanmak amacıyla sisteme katılımcı olanlar giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşulu ile 56 yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanmaktadır. Bu bağlamda emekliliğe hak kazanan katılımcı bireysel emeklilik hesabında birikimlerini ya bir kısmını ya da yapacağı yıllık gelir sigortası sözleşmesi uyarınca kendisine aylık ödeme yapılmasını yani maaş bağlanmasını isteyebilmektedir.

Fon malvarlığı rehnedilemez, teminat olarak gösterilemez, üçüncü şahıslar tarafından haczedilemez ve iflas masasına dahil edilemez. Fon yasal düzenleme ile koruma altına alışmış bulunmaktadır.

Bireysel emmeklilik kuruluşları, katılımcıların kısmen veya tamamen ödeme istemlerini, katılımcıların emeklilik sözleşmesi gereği hak sahibi olduğu tarihten itibaren yedi iş günü içerisinde yerine getirmekle yükümlüdür. Katılımcıların birikimlerinin ödenmesini istemeleri veya başka bir kurum veya hayat sigortası şirketi ile yıllık gelir sigortası sözleşmesi yapmaları halinde, hesaplarındaki birikimleri herhangi bir kesintiye konu edilmeden yazılı bildirim tarihinden itibaren yedi iş gününde ödenir veyahutta ilgili şirkete aktarılır.

Emeklilik sözleşmesi kapsamında, katılımcının vefat etmesi hnalinde lehdarı, sürekli iş göremezlik durumunun ortaya çıkması halinde ise katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerin kendisine ödenmesini talep edebilir.

Katılımcının emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılma isteminde bulunması halinde ise, bireysel emeklilik hesabındaki birikimler emeklilik sözleşmesi hükümleri çerçevesinde kendisine ödenir.

Emeklilik kuruluşu (şirket) aktarma ve ödeme yükümlülüklerini yedi iş günü içerisinde yerine getirmez ise, yedinci iş gününün sonunda herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın kendiliginden mütemerrit hale gelir. Bu halde uygulanacak aylık temerrüt faizi, katılımcının dahil olduğu fonun aylık getirisinin iki katından aşağı olamaz.

Amme Alacaklarının Tahsil usulü Hakkındaki Yasa'nın 70/1'inci maddesi uyarınca da "hususi kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen mallar" haczedilemez.

Gerek Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Yasası hükümleri çerçevesinde ve gerekse Amme Alacaklarının Tahsil usulü Hakkındaki Yasa'nın 70/1'inci maddesi hükmü gereği olarak Bireysel Emeklilik Sistemi'ne yönelik olarak kurulan mal varlıklarının haczi kabil değildir.

Ancak katılımcıların emeklilik sisteminden ayrılması veya emekli olmaya hak kazanması halinde sözkonusu alacağın ödenmesi aşamasında özellikle kamu borcunun bulunması durumunda alacaklı kamu idaresi yapılacak ödemeden pay alabilmektedir.

Maliye Bakanlığı'nın konuya ilişkin olarak vermiş olduğu bir görüşe göre "katılımcıların bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir kısmının veya tamamının defaten ödenmesini talep ederek emeklilik sisteminden ayrılması durumunda alacağının amme alacağına yetecek kadar kısmını, emekli olmaya hak kazanması durumunda ise emekli aylığının "yasada öngörülecek şekilde" haczi mümkün olmaktadırbulunmaktadır.

Maliye Bakanlığı bu görüşünü ayrıca 2007/2 seri numaralı Tahsilat İç Genelgesi ile duyurmuş bulunmaktadır. Buna göre bireysel emeklilik sistemi katılımcılarının kamu borcuna karşılık bireysel emeklilik sisteminden ayrılma nedeniyle yapılacak toplu ödeme veyahutta aylık gelir bağlanması veya başka bir sisteme geçiş sırasında yapılacak aktarımlar ve ödemeler üzerine haciz işlemi yapılabilecektir.

Uygulama bireysel emeklilik sisteminden yararlanma hakkı olanlara yönelik hukuki işlem yapma girişimleri her geçen gün artmakta ve bu konuda özellikle henüz kresin yargı kararına bağlanmamış vergisel uyuşmazlıklar nedeniyle bireysel emeklilik sistemi katılımcılarına yönelik vergi idaresinin bakış açısı da giderek belirgin olmaya başlamıştır.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 15.05.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.