Süpermarketlerde Reyon Kiralayanların İşçisi Asıl İşverenin İşçisi Olur Mu? / Vedat İlki

 Son yıllarda AVM artıyor. AVM ilçelere kadar inmiştir. Bu iştah kabartıcı pazarda süper marketler hızla açılıyor. Alışveriş yaptığımız büyük ölçekli süper marketlerde gözümüze ilk çarpanlar ise , marketlerde belli m2 yerler kiralanıyor.

Buralarda stantlar oluşturuluyor. Bu stantlarda o firmanın görevlileri çalışmaya başlıyor.

 

 

 

Örneğin:

 

A Süper Marketler zincirinde yaz aylarında Kahraman Maraş Dondurma standı açılması , Tanınmış Kuruyemiş firmalarının kuruyemiş satış standı kurması , balık sezonunda yer kiralanması , meze standı kurulması , iç çamaşırı ,ayakkabı, elektronik ,mobilya   gibi çeşitli stantlar kurulmaktadır.

 

 

 

Çalışanların iş sözleşmeleri ise tamamen standı kiralayan işverenler ile yapılmıştır.

 

 

 

Denetimler asıl sorgulama ise alt ve üst işveren ilişkisi var mı yok mu yönünde olmaktadır.

 

 

 

Bununla ilgili 4857/2’inci maddesi;

 

‘’Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde

 

işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini

 

sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren

 

ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden

 

veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.’’

 

Burada stant kiralaması söz konusu olduğundan bizim görüşümüz üst ve alt işveren ilişkisi kuramayız.

 

4857/2’inci maddesinde  iki ana kuralı var.

 

1.)İşverenden işyerinde yürüttüğü mal yada hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alınması,

 

2.)Bu iş için görevlendirdiği işçilerin sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştırması

 

Olarak tanımlarız.

 

Burada olayın asıl çıkış noktası firma ile sözleşme yapılıyor . İşçinin ücreti, sosyal   ve mali hakları sözleşme yapan firma ödüyor. Çalışma süresi ve şartlarını ise süper marketler belirliyor.

 

Bu şekli ile büyük süper marketlerde stant kiralamaları ile ticari bir sözleşme olduğundan alt işveren kavramı oluşmaz.

 

Büyük marketlerinde ticari sözleşmelerinde bu yönde ticari kavram ilişkisi olduğundan ,stant kiralayan çalışanların ücret ve diğer sosyal hakların (mali haklar) ödenmemesinden  büyük marketler sorumlu tutulmazlar.

 

Konuyla ilgili son iş mahkemesi kararlarında  büyük mağaza ile diğer şirket arasında imzalanan konsinye satış sözleşmesi ile şirketin büyük mağazada kendi her türlü ürününün satışında görevlendirilmek üzere kendi personelinin istihdamının kararlaştırıldığı, bu ilişkinin muvazaalı olmayıp, iki şirket arasındaki ilişkinin konsinye mal tedarik ve konsinye satış üzerinden gerçekleşen yalnızca ticari bir ilişki olduğu, asıl işveren alt işveren ilişkisinin mevcut olmadığı, görüşü ağırlık kazanmıştır.(Yaklaşım-Ağustos 2013/Konsinye İşçi Hamit Tiryaki)

 

Son yıllarda artan bu şekilde stant kiralayanların  işçilerin mali hakları korunması yönünde en azından alınan teminat mektupları geri verilmeden önce işçilik ve diğer haklarında sorgulamasının üst işverence yapılması kanımızca uygun olacaktır.

(Kaynak: Alitezel.com | 02.09.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.