Tüketiciyi Korkutan Liste / Erdoğan Süzer

 Yediden yetmişe hepimizin hak ve sorumluluklarını yeniden belirleyecek olan Tüketici Kanunu Tasarısı Taslağı ne yazık ki kamuoyunda yeterince tartışılamadı. Yeni taslak, tüketici olarak hangi haklarımızı genişletecek, hangilerini sınırlayacak, daha da önemlisi vicdan ve cüzdanlar yeni düzenlemeden nasıl etkilenecek?

Tüketici Hakları Derneği (THD) geçtiğimiz cuma günü basın toplantısıyla yeni taslağa ilişkin eleştirilerini kamuoyuyla paylaşmak istedi. Ancak kitlesel gösterilerin etki gücü, birçok konu gibi bu taslağı da gölgede bıraktı. Ziyanı yok, henüz Meclis süreci başlamadı.


Önceki yazımızda da ifade ettiğimiz gibi, tüketici derneklerinin Meclis maratonunu çok iyi değerlendirip geniş kitlelerin haklarını geriye götürecek maddelerin düzenlemeden ayıklanmasına önayak olmaları gerekiyor.

En kritik liste 

Taslakta hemen herkesi ilgilendiren kritik bir madde var. 4'üncü madde, banka ve finans kuruluşlarının müşterilerinden faiz dışında hangi ücret, komisyon veya masrafı alabileceklerine ilişkin ilk kez bir "yasal liste" hazırlanmasını öngörüyor.

Bu listenin içi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın uygun görüşü alınmak şartıyla BDDK tarafından doldurulacak. Liste ne kadar uzun olursa, banka şubesinden içeri adımını atan vatandaşın yükü de o denli ağırlaşacak.

Listenin içi yasayla değil, yasayı dayanak alan ve sonradan çıkarılacak düzenlemelerle doldurulacak. Özellikle bankaların listeyi olabildiğince genişletmek için kulis faaliyetlerine şimdiden başladığını belirtelim.

Tüketici örgütlerinin de ileride sürprizle karşılaşmamak için şimdiden bu iki kurumla yakın temas içinde olmalarında yarar var. Listenin hazırlık aşaması ve açıklanması sonrasında büyük tartışmaların çıkacağına hiç kuşku yok.

Listeye sadece ücret alınacak konu başlıklarının yazılacağını, bunların karşısına herhangi bir rakam ya da üst limit yazılmayacağını hatırlatalım.

Yargıtay kararları uygulanamaz

THD Başkanı Turhan Çakar, halen müşterilerinden ücret, komisyon, kredi kartı aidatı gibi isimler altında para alan bankalara yargıda "dur" demeyi başardıklarını, listeye izin veren yeni taslağın ise Yargıtay'ın tüketici lehine verdiği kararları uygulanamaz hale getireceğini söylüyor.

Haklı, çünkü yargı yeni düzenlemeyle birlikte sadece BDDK'daki "liste"ye bakacak. Banka listede yazılı ücreti almışsa, ücretin ne kadar yüksek olup olmadığına bile bakmadan doğrudan banka lehine kararını verecek.

Çakar, taslaktaki bu düzenlemeyi "haklarda geriye gidiş" olarak yorumlarken listeyle ilgili maddenin tümden çıkarılması gerektiğini düşünüyor. Tüketici örgütleri bir araya gelip listenin daha yasalaşmadan düzenlemeden tümden çıkarılmasını sağlayabilirler mi? Bunu bilemeyiz.

Bankacılar, vatandaşın hayatını kolaylaştırıcı yönde verdikleri birçok hizmet için maliyet üstlendiklerini, karşılığını müşterilerden almamaları halinde bunun "angarya" tanımına gireceğini söylüyorlar.

Angarya konusu, taslakla ilgili çalışmaların ilk başladığı günden bu yana çokça tartışıldı ve en sonunda 'hiç olmazsa ücret alınacak hizmetleri belirleyip alanı daraltalım' noktasına gelindi.


Dolayısıyla, taslak üzerinde yapılacak büyük savaşın, listenin varlığı ya da yokluğu değil içerisinde nelerin olup nelerin olmayacağı üzerinden verileceği görülüyor. Tüketici örgütlerinin her iki cepheye de hazırlık yapmasında yarar var.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 05.06.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.