Değişecek 1.5 Milyon Yazarkasa İştah Kabartıyor

 Konuyu gündeme getiren CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Umut Oran’dı. Oran, bir süre önce Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması isteğiyle TBMM Başkanlığı’na verdiği soru önergesinde, kayıt dışılıkla mücadele stratejisi çerçevesinde yapılan düzenlemeye dayalı olarak 2.2 milyon adet yazarkasanın 2015 yılı sonuna kadar yeni nesil kasalarla değiştirileceği ve yazarkasa ile POS cihazlarının birleştirileceği bilgisinin doğru olup olmadığını sormuştu. Oran ayrıca, yeni nesil cihazlara anlık erişim sağlanabileceği için elde edilecek bir firmanın iş yapıp yapmadığı bilgisinin nasıl kullanılacağı sorusunu yöneltmişti. Oran’ın bir sorusu daha vardı. Bugün itibariyle POS ve yazarkasayı birleştiren cihazın üreticisinin tek bir firma olduğu iddiasını gündeme getiren Umut Oran, sorularına şöyle devam etmişti:
“Bu bilgi doğruysa, bugün KDV hariç 590 dolara satılacağı belirtilen cihazı üreten söz konusu firma lehine toplamda 1 milyar 298 milyon dolarlık bir haksız rekabet, tekel konumu oluşmayacak mı, bu durumu nasıl önleyeceksiniz? 2008 yılında çıkartılan Kayıtdışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı’na dayandığı belirtilen bu uygulama için yeterli üretimin yapılarak çeşitliliğin sağlanması adına niçin gerekli teşvikleri zamanında yapmadınız? Adı geçen firmanın, POS-yazarkasanın elektronik donanımını Japonya’da ürettirdiği ve Çin’de monte ettirdiği ve bugüne kadar 35-40 milyon doları bu amaçla harcadığı belirtilmektedir. Bu cihazın Türkiye’de yerli işçi ve sanayi ile üretilmesi niçin sağlanmıyor?”

Şimşek’in yanıtı

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Umut Oran’ın yazılı soru önergesini geçen hafta içinde yanıtladı. Şimşek, EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğunun faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar ile yol kenarı otopark hizmeti verenlere getirildiğini ve bu cihazları kullanma zorunluluğunun 1 Temmuz’da başlayacağını hatırlattı. Şimşek, bu kapsamda değişecek yazarkasa veya POS cihazı sayısına ilişkin kesin bir veriye sahip olmadıklarını belirtti.
Şimşek, diğer mükelleflerin ise basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma zorunlulukları olduğunu, bu zorunluluğun 1 Ocak 2016’da başlayacağını ve bu tarih itibariyle yaklaşık 1.5 milyon adet cihazın yeni nesil cihazlarla değiştirileceğinin tahmin edildiğini açıkladı.
Şimşek’in verdiği bilgiye göre mevcut yazarkasalardan mali hafızası dolanlar 2014 yılı başında hurdaya ayrılacak. Mükellefler, 2016’ya kadar kullanmak üzere eski mevzuata göre onaylanmış yazar kasa alabilecek, isteyenler kuşkusuz yeni nesil kasalardan da edinebilecek.

“Bilgiler güvenle saklanacak”

Bakan Şimşek, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yeni nesil ödeme kaydedici cihazlara erişim sağlayabileceğini, mükelleflerle ilgili yapılacak denetimlerde kullanmak üzere anlık veya dönemsel mali bilgileri alabileceğini hatırlatarak, “Bilgiler, Gelir İdaresi Başkanlığı’na şifrelenmiş olarak güvenli bir şekilde gelecek ve bu bilgilere üçüncü kişilerin erişememesi için gerekli teknik tedbirler alınacaktır” dedi.
Yeni nesil cihaz modellerinden Maliye Bakanlığı’nca onaylananların Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde yayınlandığını ifade eden Şimşek, “Halihazırda üç ödeme kaydedici cihaz firmasının onay talepleriyle ilgili olarak TÜBİTAK ve TSE’de başlatılan teknik incelemeler devam etmekte olup, bu incelemelerin tamamlanmasını müteakip onayları verilecektir. Yeni talep gelmesi halinde bunlar Bakanlığımızca teknik incelemeler için mezkur kurumlara intikal ettirilecektir” diye konuştu.

Üretim yeri sınırlaması yok

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ödeme kaydedici cihazlara ilişkin mevzuatta, firmaların bu cihazları nerede üreteceklerine ilişkin bir sınırlayıcı bir hüküm bulunmadığını ve uygulamanın 1985 yılından beri bu şekilde olduğunu söyledi. Şimşek’in üretim yerine ilişkin bu açıklaması, yeni yazarkasaların yurtdışında ve muhtemelen Çin’de ürettirileceği biçiminde yorumlandı.

Oran’ın değerlendirmesi

İstanbul Milletvekili Oran, Maliye Bakanı Şimşek’in yanıtını değerlendirdi. Oran, yazarkasa değişiminin 1.5 milyar dolara yakın bir maliyet ortaya çıkaracağını belirterek, küçük esnafın zorlanmaması için hükümetin acilen uygun kredi koşullarını yaratması gerektiğini söyledi. Umut Oran şöyle devam etti:
“Bu işin mali boyutunun dışında bir de veri güvenliği söz konusu olacak. Çünkü Bakan’ın da kabul ettiği gibi her firmanın o an ne kadarlık satış yaptığı eş zamanlı olarak Maliye tarafından görülecek. Yani bir anlamda Maliye de artık ‘Big Brother’ olacak. Bu, kötüye kullanılabilecek, risk barındıran bir işleyiş olarak ortada duruyor. Maliye bu bilgilerin güvenliğini sağlayamazsa rakip firmalar birbirlerini bu şekilde kontrol edebilecek ve haksız rekabet örnekleri çokça yaşanabilecektir. Umarım Maliye sözünü ettiği önlemleri tam olarak alır ve bu konularda bir suistimale yol açmaz.
Öte yandan yabancı firmaları Türkiye’ye çağıran hükümetin bu kadar büyük paraların döneceği bu yeni nesil cihazların üretiminde yerli payını gözetmemesi ise büyük eksikliktir. Niçin Türkiye’de üretim yapılarak bu paranın yurt dışına çıkması önlenmiyor, bin kişi de Türkiye’de bu işte çalışsa, evine ekmek götürse fena mı olurdu?”

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 21.05.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.