Yurtdışında Varlığı Olana Fırsat! / İsmail Kökbulut

 Varlıkların Türkiye dışına çıkarılmasına yol açan etkenlerden birçoğunun ortadan kaldırılmasıyla söz konusu kıymetlerin ait oldukları yere, yani ülkemize dönmesi için 5811 ve 5917 sayılı kanunlarla önemli birer adım atılmıştı.

Söz konusu kanunların sağladığı imkânlardan yararlanmayan ya da yararlanamayanlara bir şans daha tanınmak üzere. Önümüzdeki günlerde çıkması beklenen kanunla gerçek ve tüzel kişilerce sahip olunan para, döviz, altın, hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetlerin Türkiye'ye getirilmesi, taşınmazların kayda alınması suretiyle milli ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor.

Varlık barışının kapsamına girecek kıymetler neler?

Varlık barışının kapsamına; gerçek veya tüzel kişilerce 22 Nisan 2013 tarihi itibarıyla sahip olunan ve yurtdışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazlar giriyor.

Söz konusu kıymetlerin 31 Temmuz 2013 tarihine kadar Türk Lirası cinsinden rayiç bedelle bankalara veya Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca faaliyette bulunan aracı kurumlara bildirilmesi ya da vergi dairelerine beyan edilmesi gerekiyor.

Rayiç bedel, söz konusu varlıkların sahiplerince bildirim veya beyan tarihi itibarıyla belirlenen alım-satım bedeli olup bu bedelin gerçek durumu yansıtması gerekmekte. Döviz ve döviz cinsinden varlıklarda, Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınarak Türk Lirası karşılığı beyana ve bildirime konu edilecek.

Ne kadar vergi ödenecek?

Her şeyden önce; varlık barışına konu edilen kıymetlerin, defter tutan mükellefler tarafından beyan tarihini takip eden ay sonuna kadar kanuni defterlere kaydedilmesi gerekiyor.

Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetler için pasifte özel fon hesabı açmaları gerekmekte. Bu fon hesabı, sermayenin cüz'ü addolunacak, sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamayacak, işletmenin tasfiye edilmesi halinde ise vergilendirilmeyecek.

Vergi dairelerine yapılacak beyanlarda, beyan edilen varlıkların değeri üzerinden %2 oranında vergi tarh edilecek ve bu vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecek.

Beyanın banka veya aracı kurumlara yapılması halinde ise; söz konusu kurumlar kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak %2 oranında hesapladıkları vergiyi, bildirimi izleyen ayın 15. günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edip ödeyecekler.

Ödenen vergi, hiçbir suretle gider yazılamayacak ve başka bir vergiden mahsup edilemeyecek.

Vergi incelemesine kalkan

Varlık barışının belki de en büyük artısı; bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacak olması.

Sadece bununla da kalmıyor, beyan ettiğiniz tutarlar, nezdinizde başka bir nedenle başlayacak vergi incelemelerinde de kalkan rolü üstleniyor.
Buna göre;
- Kanunun yürürlüğe gireceği tarihten sonra başlayacak ve

- 1/1/2013 tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi incelemeleri ile takdir komisyonu kararları uyarınca Gelir, Kurumlar ve Katma Değer Vergisi yönünden tespit edilen matrah farkından, beyan edilen tutarlar, bu tutarlara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi koşuluyla mahsup edilerek tarhiyat yapılacak.

Somut bir örnekle konuyu şöyle anlatalım. Örneğin, varlık barışı kapsamında 1 milyon TL beyanda bulundunuz. İlerleyen süre zarfında da, bildirim veya beyan dışındaki nedenlerle gerçekleştirilen bir vergi incelemesinde, belgesiz (veya düşük bedelli) mal satışı nedeniyle kurumlar vergisi, geçici vergi ve katma değer vergisine konu 1,5 milyon TL matrah farkı tespit edildi. Bu durumda, inceleme esnasında öncelikle bulunan matrah farkından beyan ettiğiniz 1 milyon TL mahsup edilecek ve kalan tutar olan üzerinden kurumlar vergisi, geçici vergi ve katma değer vergisi tarhiyatı önerilecek.

Amortisman ayırmak ve gider yazmak yasak!

Bildirilerek veya beyan edilerek yasal defter kayıtlarına intikal ettirilen taşınmazlar hakkında 213 sayılı kanunda yer alan amortismanlara ilişkin hükümler uygulanmayacak. Yani amortisman ayrılamayacak.

Ayrıca işletmeye kaydedilen varlıkların daha sonra elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmeyecek.

Bir büyük imkân daha!

Beklenen düzenlemeyle ayrıca; tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların;

- Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satışından doğan kazançları,

- Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları,

- Yurtdışında bulunan işyeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançları 31/12/2013 tarihine kadar Türkiye'ye transfer edilmesi kaydıyla Gelir veya Kurumlar Vergisi'nden müstesna tutulacak.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 29.04.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.